Alessandro Nai & Emre Toros (2020) The peculiar personality of strongmen: comparing the Big Five and Dark Triad traits of autocrats and non-autocrats
Big Five & Dark Triad
Alessandro Nai van de Universiteit van Amsterdam en Emre Toros van de Universiteit van Hacettepe in Ankara brachten de profielen in kaart van 157 leiders over de hele wereld die tussen juni 2016 en juli 2019 deelnamen aan 81 verkiezingen, waaronder 14 leiders met autocratische trekken.
Nai en Toros stellen dat ‘de persoonlijkheid van politiek leiders van belang is voor verkiezingsuitslagen en effectief bestuur. Het is dus belangrijk om meer te weten over wanneer en bij wie bepaalde persoonlijkheidskenmerken vaker voorkomen of juist afwezig zijn’.
Zij brachten de persoonlijkheidsprofielen van politiek leiders in kaart aan de hand van twee bekende persoonlijkheidsmodellen, de Big Five en de Dark Triad.
De big five is een theorie in de psychologie die de persoonlijkheid beschrijft in vijf algemene dimensies of clusters van persoonlijkheidstrekken. Na veel studies in meerdere landen en talen kwamen onderzoekers uiteindelijk uit op vijf centrale persoonlijkheidstrekken die alle menselijke gedragseigenschappen zouden moeten omvatten. Elk van deze vijf is een dimensie waarbij het spectrum zich uitstrekt tussen twee tegengestelde extremen.
- Neuroticisme versus stabiliteit
- Extraversie versus introversie
- Openheid voor ervaring (ook intellect) versus geslotenheid
- Consciëntieusheid (zorgvuldigheid) versus laksheid
- Vriendelijkheid versus antagonisme
Het Big Five persoonlijkheidsmodel onderscheidt daarmee vijf positieve, ‘sociaal wenselijke’ persoonlijkheidseigenschappen:
Extraversie:
sociabiliteit, energie, charisma.
Vriendelijkheid:
coöperatief en sociaal-positief gedrag, conflictvermijding en
tolerantie.
Ordelijkheid:
consciëntieus, discipline, verantwoordelijkheid en een voorkeur voor een georganiseerd leven.
Emotionele stabiliteit:
kalmte, afstand, beheersing.
Openheid:
nieuwsgierigheid, open staan voor nieuwe ervaringen.
Aan de andere kant gebruikten ze het Dark Triad-model om negatieve en potentieel schadelijke eigenschappen in kaart te brengen.
Narcisme:
Subklinische psychopathie:
Machiavellisme :
superioriteitsgevoel, zelfbevestigend gedrag, behoefte aan bewondering en aandacht.
gebrek aan berouw, ongevoeligheid, impulsiviteit.
manipulatie en strategisch gedrag.
Autocraten scoren zeer hoog op de Dark Triad
Nai en Toros constateren dat autoritaire politiek leiders lager scoren op de positieve en sociaal wenselijke eigenschappen. Ze zijn minder vriendelijk, meer gesloten, ‘gemener’, impulsiever en scoren laag op emotionele stabiliteit. Aan de andere kant scoren ze zeer hoog op de drie eigenschappen van de Dark Triad, zelfs in vergelijking met rechtse niet-autocraten.
Toch verschillen alle autocratische profielen: ze kunnen op meerdere punten afwijken van het gemiddelde autocratische profiel. Vladimir Poetin scoort relatief hoog op strategische planning en Donald Trump wijkt consequent af van de gehele basislijn van het profiel van de gemiddelde autocraat: lagere score op vriendelijkheid, ordelijkheid en emotionele stabiliteit en hogere score op extraversie, narcisme, psychopathie en machiavellisme.
‘Dat neemt echter niet weg dat, zelfs met deze contrasten, het gemiddelde profiel van autocraten consequent – en vaak aanzienlijk – afwijkt van het profiel van niet-autocraten’, concluderen Nai en Toros.